गायक, गीतकार तथा अनुसन्धाता सन्तोष योञ्जनले बाइस वर्षपछि साङ्गीतिक कोसेली स्वरूप ‘माछीमा काँडे नि हौ खुकुरी मेरो’ बोलको गीत म्युजिक भिडियोसहित सार्वजनिक गरेका छन् ।
उनले हालै आफ्नै युट्युब च्यानलबाट सार्वजनिक गरेका हुन् । आदिवासी संस्कृति, परम्परा र जीवनशैलीकै परिवेशमा खोज तथा अनुसन्धान गरिरहेका योञ्जनले दस्ताबेजकै स्वरूपमा गीत सार्वजनिक गरेका हुन् । यसअघि उनले ‘रेल्ली रेसम’ बोलको गीत बाइस वर्षअघि रेकर्ड गरेका थिए ।
पूर्वाञ्चल क्षेत्रमा हाक्पारे भाकाको लयमा गाउने पछिल्लो सार्वजनिक गीतको सङ्कलन तथा स्वर योञ्जनकै रहेको छ । योञ्जनका अनुसार पूर्वाञ्चल क्षेत्रमा हाक्पारे गीत मध्य हाट बजार, मेला पर्व, चाड पर्वको अवसरमा गाएर नाचिने युवायुवतीमाझ प्रख्यात भाका हो ।
विशेषतः यो भाका अरुण उपत्यका तथा तम्मोर उपत्यका क्षेत्रभित्रका किरात सभ्यता अन्तर्गत बसोबास गर्ने समुदायले गाउने चलन रहेको उनले बताए । उनले भने,‘हाल हाट बजार यातायात तथा बजार सञ्जाल तथा रहनसहन लोप हुँदै गएको अवस्थामा खोज अनुसन्धान गरी अभिलेखीकरण गर्ने उद्देश्यले रेकर्ड गरिएको हो ।’
हाल विकासको यातायात तथा बजार सञ्जालले रैथाने भाकाहरू हराउँदै गएको हुनाले आफ्नो प्रयासले संरक्षणमा टेवा पुग्ने उनको विश्वास छ । योञ्जनका ‘मार्बलको सारी’, ‘चरी हिमालमा’ लगायतका आधा दर्जन गीतहरू सार्वजनिक छन् ।