मकवानपुर जिल्ला हेटौँडा उपमहानगरपालिका वडा नम्बर २ मा जन्मिएका हाल काठमाडौँ महानगरपालिका वडा नम्बर ५ हाँडी गाउँ निवासीडिभिजनलवन कार्यालय रसुवामा भर्खरै ४ महिना भयो ।डिभिजनलवन अधिकृतको रूपमा आउनुभएको उहाँको सरकारी जागिरे जीवनयात्रा भने २६ वर्ष पुरा भएको छ । कामको सिलसिलामा महिला पुरुषभन्दा पनि काम गर्नुपर्छ भन्ने उहाँको सोचाई रहेको छ । फरक सोचबाट काम गर्नुपर्छ भन्ने सोचाइ रहेको प्रेमा थापासँग गरिएको कुराकानीको अंश ।
सर्वप्रथम तपाईँलाई स्वागत छ ?
धन्यवाद ।
तपाईँलाई निजामती सेवा प्रवेशका लागि के कुराले प्रेरित गरेर लाग्नुभयो ?
मेरा जन्मघर मकवानपुर जिल्ला हेटौँडा उपमहानगरपालिका हो । हेटौँडा वन क्याम्पसमा ( Forestry Campus) अध्ययन ( Isc forestry ) २०५० सालमा पुरा गरी सकेर २०५२ सालमा Nepal UK Community Forestry Program मा महिला रेन्जरको रूपमा भोजपुर जिल्ला बन कार्यालयमा कार्यरत भई कामकाज सुरु गरे । काम गर्दै जाँदामा तराईमा जन्मेको त्यही पहाडी भूभाग हुँदा फरक परिवेश काम गर्न सारै रमाइलो पनि भयो । सरकारी जागिरको मोह पनि बढेर आयो | २०५५/०१/२१ लोकसेवा पास गरी सरकारी सेवामा प्रवेश गरियो |
रसुवा जिल्लामा डिभिजनलवन अधिकृतको रूपमा आउँदा कस्तो अनुभूति भयो ? अरू ठाउँहरूमा भन्दा रसुवामा चाहिँ कस्तो अनुभव रह्यो ?
रसुवा जिल्लामाडिभिजनलवन अधिकृतको रूपमा काम गर्न पाउँदा मलाई गर्व महसुस भएको छ । मलाई यो पहाड हिमाल भने नौलो थिएन । मैले भोजपुर जिल्लामा ५ वर्ष काम गर्ने मौका पाएको थिए । अहिलेको अवस्थामा अरू जिल्ला भन्दा राजधानीको नजिक भए तापनि काम गर्नको लागि भौगोलिक कठिनाइ त छदै छ । रसुवा जिल्लाको वन क्षेत्रमध्ये लगभग ६० प्रतिशत लाङटाङ राष्ट्रिय निकुञ्जले ओगटेको छ । ४० प्रतिशत वन कार्यालयको रहेकोमा अधिकांश सुख्खा डाँडा रहेको छ ।
रसुवा जिल्लामा कति वन क्षेत्र रहेका छन् ? काम गर्न कतिको सहज भएको छ ?
रसुवा जिल्लामा कुल वन क्षेत्र १८ हजार १ सय २० हेक्टर रहेको छ । राष्ट्रिय वन १२५७०.३७ हेक्टर रहेको छ । सामुदायिक बनले ओगटेको क्षेत्र ६६१०.९२ हेक्टर रहेको छ । काम गर्न सहज नै रहेको छ । त्यो आफू गुणा हो । आफूले कसरी काममा कर्मचारीलाई काममा लगाउने भन्नेमा हो तर यस जिल्लामा पूरा दरवन्दी अनुसारको कर्मचारी हुनुहुन्न विशेषतः प्राविधिक कर्मचारी नै छैनन् ।
डिभिजनलवन अधिकृत भई तपाईँले कति जिल्लाहरूमा काम गर्नुभयो ? कामको दौरानमा दबाबहरू आउँछन् कि आउदैनन ?
डिभिजनलवन अधिकृतको रूपमा मेरो यो पहिलो जिल्ला हो । वन अधिकृतको रूपमा काम गरेको भने ११ वर्ष भयो । कामको दौरानमा यस जिल्लामा खासै दबाब गरेको मैले पाएको छैन । किनकि हामी महिलाहरूले काममा आउँदा म महिला हुँ भन्ने बिर्सनुपर्छ जस्तो लाग्छ । मलाई त्यसो गर्दा खासै समस्या भोग्नु पर्दैन तर हामी महिलालाई समाजले हेर्ने दृष्टिकोण फरक छ त्यसलाई चिर्न सक्नुपर्छ ।
यसडिभिजनलवन कार्यालयमा तपाईँ आइसकेपछि के कस्ता कामहरू भए र हुन बाँकी छन् ?
म रसुवाडिभिजनलवन कार्यालय आएको भर्खरै चार महिना भयो । नयाँ काम भन्दा पनि यस वर्ष २०८०/२०८१ को कार्यक्रम गर्दै छौ । यस जिल्लामा कुनै सबडिभिजनलवन कार्यालय नरहेको जिल्लाबाटै सबै काम गर्ने गरेको र पौष महिनामा नयाँ ONM लागू भएपछि उतरगया र थम्वुचेतमा एक एक गरी दुई वटा सबडिभिजनलवन कार्यालय स्थापना गरेका छौ । अर्को चाही १५ वर्ष अगाडि आगलागी भएको स्थान आमाछोदिङमो गाउँपालिका ६ गत्लाङमा ज्यार्सागोठेन् सामुदायिक वनबाट ४ हजार ७ सय ८३.२९ क्युफिट काठ निकाल्नको लागि प्रक्रिया अगाडि बढाएका छौ । अरू कामकाज नियमित रूपमा भइरहेको छ । विशेष डढेलोको कारणले काम गर्न भने निकै गाह्रो रहेको छ ।
