काठमाडौँ महानगरपालिकाले महिलाहरूका लागि कानुनी प्रबन्ध, सचेतनामूलक कार्यक्रम र सेवाको विस्तार गर्ने प्राथमिकता दिँदै आएको छ। ११५ औँ अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवसको अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा महानगरपालिकाले महिलाहरूको अधिकार, सुरक्षा र सशक्तिकरणका विषयमा छलफल गरियो। कार्यक्रममा महानगरपालिकाका उपप्रमुख सुनिता डंगोलले महिलाहरूले आफ्नो अधिकार बुझ्नु र हिंसा न्यूनीकरणका लागि जागरूक हुनु आवश्यक रहेको बताइन्। उनले महिलाहरूले कानुन, अभ्यास र अनुभव विश्लेषण गरेर समस्यामा परेका अन्य महिलाहरूका लागि काम गर्न सक्ने सशक्तिकरणको आवश्यकता रेखाङ्कित गरिन्।
महानगरपालिकाले महिलाहरूका लागि विभिन्न कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ। स्वास्थ्य विभागले स्तन क्यान्सर र पाठेघरको मुखको क्यान्सर परीक्षण गरेको छ भने रक्तअल्पता परीक्षण गरी औषधि वितरण गरिएको छ। कानुनी सहजकर्तामार्फत निःशुल्क कानुनी सेवा उपलब्ध गराइएको छ। लैङ्गिक हिंसा नियन्त्रणका लागि वडा महिला सञ्जाल गठन गरिएको छ, जसले हिंसा सहेका महिलाहरूलाई न्याय प्राप्त गर्न सजिलो बनाएको छ।
महानगरपालिकाले महिलाहरूलाई सिपमूलक तालिम, उद्यमशीलता तालिम र पुनर्ताजगी तालिम दिँदै आएको छ। यसका साथै गरिबी निवारणका लागि लघु उद्यम विकास कार्यक्रम (मेड्पा) पनि सञ्चालन गरिएको छ। गएको वर्ष ६ हजार ६८६ जना महिला ज्येष्ठ नागरिकलाई पोषण भत्ता उपलब्ध गराइएको थियो। खेलकुद क्षेत्रमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्ने महिला टोलीहरूलाई प्रोत्साहन राशि वितरण गरिएको छ।
महानगरपालिकाले महिलाहरूको सशक्तिकरणका लागि विभिन्न कानुनी व्यवस्थाहरू जारी गरेको छ। यसमा लैङ्गिक हिंसा निवारण, महिला उद्यमशीलता प्रवर्धन, मानव बेचबिखन नियन्त्रण, बाल संरक्षण लगायतका विषय समावेश छन्। नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा महिला अधिकार र लैङ्गिक समानताका लागि गरेका प्रतिवद्धताहरू पनि कार्यान्वयन गर्दै आएको छ।
महानगरपालिकाले महिलाहरूको अधिकार, समानता र सशक्तिकरणलाई प्रवर्धन गर्ने उद्देश्यले यस वर्ष ‘सबै महिला र बालिकाका लागि : अधिकार, समानता र सशक्तिकरण’ नारा अन्तर्गत विभिन्न कार्यक्रमहरू आयोजना गर्ने योजना बनाएको छ। बालविवाह, लैङ्गिक हिंसा, छुवाछुत, दहेज प्रथा, मानव बेचबिखन जस्ता सामाजिक कुरीतिहरूको अन्त्य गर्ने लक्ष्य राखिएको छ। महिला तथा बालबालिकाको कुपोषण न्यूनीकरण, रोकथाम र व्यवस्थापनका लागि पनि कार्यक्रम सञ्चालन गरिने छ।
कार्यक्रममा सहभागी विशेषज्ञहरूले समतामूलक समाज निर्माणका लागि महिला र पुरुषबीचका गुणहरूलाई स्वीकार गरी सन्तुलित विकासमा ध्यान दिनुपर्ने बताए। महानगरपालिकाले महिलाहरूको अधिकार र सुरक्षाका लागि जारी गरेका ऐन, निर्देशिका र कार्यविधिहरूले लैङ्गिक समानता कायम गर्न मद्दत गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
