४० को दशकको सुरुवातमा नै रेडियो नेपालको यात्रासँगै गीत सिर्जना पनि अघि बढाएका सञ्चारकर्मी तथा गीतकार भरत बमजन अझै पनि त्यही यात्रामा छन् । यतिखेर कोभिड- १९ का कारण केही फुर्सदमा रहेका उनी आराम गरेर नै दिन बिताइरहेका छन् । कतिपय सर्जकहरु यतिखेर सिर्जनामा व्यस्त रहेपनि बमजनले भने हाल कुनै पनि सिर्जना गरेका छैनन् । विश्वभर कोरोनाको त्रासले तनाव उत्पन्न गराइरहेको समयमा आफू पनि अछुतो नरहेको उनी स्वीकार्छन् । पत्रकारिताको दौडधुप, साथीभाई भेटघाट, साहित्यिक जमघट र नेपाली गीतसंगीतको प्रत्यक्ष अवलोकनबाट नै आफ्नो गीत सिर्जना अगाडि बढेकोले लेखनमा त्यस्तै आदत परेको उनी बताउछन् । उनी भन्छन्, ‘अहिले घरभित्रै थुनिएर बस्नु परेको छ । कसैसँग भेटघाट छैन । दिमागमा तनाव छ । जसले गर्दा सिर्जना शुन्य नै छ । मेरो लेखन पनि पत्रकारिता जस्तै भएछ । फुर्सद हुँदा केही फुर्दैन ।’
यतिखेर सबै सर्जकहरुमा केही न केही रुपमा तनाव रहेको उनको अनुमान छ । नेपाल मात्र नभएर विश्वमा नै महामारीको रुपमा फैलिएको कोरोना संक्रमणको यस विषम परिस्थितिमा जो कोही पनि सजक र सतर्क हुनुपर्ने उनी सुझाव दिन्छन् ।
‘यो लामो समयक्रममा विश्वमा देखिने प्रकोप हो’ उनी भन्छन्, ‘सबैमा सचेतना र सजकता आजको आवश्यकता हो ।’ यतिबेला हुने सिर्जनामा पनि केही अंश प्रभाव पर्नसक्ने उनी बताउछन् । सिर्जना भन्ने पक्ष कति बेला र कसरी पूरा हुन्छ भन्ने कुनै समय यकिन नहुने बताउने बमजन जुन समयमा भएपनि सिर्जना सदाबहार हुनुपर्ने मान्यता राख्छन् । ‘सिर्जना क्षणिक होइन सधैंको लागि बाँच्नुपर्छ र सबै समयका लागि उत्तिकै महत्व राख्ने हुनुपर्छ । सिर्जना थोरै होस् तर सबैको मनलाई छुने हुनुपर्ने उनको बुझाई छ ।
‘पानी सिमसिमे’, ‘त्यो कालो कोटैले’, ‘बैगुनी रहेछौ मायालु’, ‘सुरमा सुर मिलाई’, ‘हिउँको पानी चिसो चिसो’, ‘मेला राम्रो बैशाखी पूर्णिमा’ लगायतका झण्डै छ दर्जनको हारहारीमा गीतहरु लेखेका बमजनले लोक, आधुनिक पप जस्ता सबैजसो शैलीका गीतहरु रचना गरेका छन् । राजेशपायल राईको स्वरमा रहेको ‘बैगुनी रहेछौ मायालु’, अन्जु पन्तको स्वरमा रहेको ‘सुरमा सुर मिलाई’ गीतले उनलाई अझै गीतकारका रुपमा माथि उठाएको छ ।
एउटा गीतकार प्रेमी, आमा, देशभक्ति योद्धा, बाबु जस्ता सबैजसो भूमिकामा रहनुपर्ने
एउटा गीतकार प्रेमी, आमा, देशभक्ति योद्धा, बाबु जस्ता सबैजसो भूमिकामा रहनुपर्ने उनी बताउछन् । यसले रचनाकारको धर्म पूरा हुने उनको भनाई छ । सांगीतिक क्षेत्रमा रचनाकार पछाडि नै रहने परिपाटी चल्दै आएपनि यसलाई उनी स्वभाविक प्रक्रियाका रुपमा लिन्छन् । ‘सिर्जना प्रकृति र आमाबाबु जस्तै हो’ उनी अझै थप्छन, ‘प्रकृति पछि नै रहेर सबै सुख-दुःख सहेर बस्छ । हो हामी रचनाकार पनि त्यसरी नै अगाडि बढ्ने हो ।’ सिर्जनाको मुल्य र भावलाई सर्जकले जीवन्त राखेर अगाडि बढेमात्र नेपाली संगीतसँगै यहाँको कला, संस्कृति, मौलिकता पनि जीवित रहने उनको सोचाई छ ।
अहिले देखिने पुस्तामा गीतसंगीतको मोह भन्दा पनि देखासिकी र नक्कल गर्ने प्रवृत्तिप्रति उनको गुनासो छ । ३० देखि ४० को दशकलाई आधुनिक संगीतको स्वर्ण युग मान्ने बमजन त्यसपछि मौलिकता विलिन हुँदै गएको मान्छन् । उनी भन्छन् ‘अबका पुस्ताले नेपाली मौलिक संस्कृति र मौलिकतालाई बुझेर हाम्रो संगीतलाई अन्तर्र्रािष्ट्रयकरण गर्नुपर्ने एकदमै टड्कारो आवश्यकता देखिएको छ ।’ पहिले प्रविधिको अभावमा पनि सिर्जना भएका कालजयी गीतसंगीतको स्मरण गर्दै अहिले सर्जकमा नै अल्छिपना आएको स्वीकार्छन् । प्रविधिले गर्दा सर्जकहरु आफ्नो मेहनत भन्दा पनि यसैमा निर्भर रहन थालेको उनी बताउछन् ।
सिर्जनालाई अमर मान्ने बमजन रेडियोको यात्रा विश्रामपछि पनि रचनालाई अगाडि बढाउने सुनाउछन् । भन्छन्, ‘म रेडियो यात्रापछि गीतकारका रुपमा निरन्तरता दिन्छु ।’ सिर्जनाबाट नै नेपाली गीतसंगीतलाई केही माथि उठाउने उनको प्रण छ ।
